Wielu rodziców uważa, że zabawy sensoryczne są przeznaczone tylko dla dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej (SI). To nieprawda, ponieważ integracja sensoryczna jest kluczowa dla rozwoju każdego dziecka. Pozwala na właściwe przetwarzanie bodźców zewnętrznych i świadome uczestnictwo w świecie. Chcesz, aby twoje dziecko lepiej rozumiało siebie i otoczenie? Wprowadź zajęcia sensoryczne. Odkryj 20 inspirujących pomysłów dla dzieci w różnym wieku!
Czym są zabawy sensoryczne i dlaczego są ważne?
Chociaż nazwa zabawy sensoryczne może brzmieć poważnie, w rzeczywistości kryją się pod nią bardzo proste i naturalne czynności. Czy wiesz, że do zabaw sensorycznych można zaliczyć zakręcanie wody w kranie lub odkręcanie butelki? Integracja sensoryczna to niezwykle ciekawy i ważny etap w rozwoju dziecka, którego nie należy lekceważyć, ponieważ umożliwia prawidłowe funkcjonowanie w życiu. Jeśli dotychczas nie wprowadziłeś tego typu aktywności do życia swojego dziecka, zacznij od najprostszych. A jeśli masz już starsze dziecko, prawdopodobnie już nie raz bawiliście się sensorycznie. Pamiętaj, że im starsze dziecko, tym bardziej możesz rozwijać i urozmaicać zabawy. To świetny sposób na spędzanie czasu, zwłaszcza w długie, deszczowe dni.
Najpopularniejsze aktywności sensoryczne – ścieżka sensoryczna
Jedną z najpopularniejszych zabaw sensorycznych jest ścieżka sensoryczna. Polega ona na przechodzeniu bosymi stopami przez różne materiały, co stymuluje zmysły dziecka. Co możesz położyć na takiej ścieżce? Ogranicza cię tylko wyobraźnia! Najczęściej rodzice wybierają jedzenie (np. makaron, ryż, groch lub fasolę), sznurki, słomki, papier ścierny, gąbki, folię bąbelkową, zakrętki po napojach, a także elementy natury, takie jak szyszki, kamyki czy piasek.
Drewniana kostka edukacyjna jako rozwijająca zabawka sensoryczna
Kiedy twoje dziecko się rozwija, liczy się każda chwila, a drewniana edukacyjna kostka może stać się jego ulubionym towarzyszem odkrywania świata. To zabawka, która angażuje malucha w wielopoziomową edukację zmysłów. Przemieszczając różnokolorowe elementy po wyznaczonych ścieżkach, dziecko rozwija koordynację wzrokowo-ruchową oraz zręczność manualną. Zabawa z kostką stymuluje zmysł dotyku poprzez różnorodność faktur i zmysł wzroku poprzez barwne i kontrastowe kolory. Co więcej, drewniana kostka edukacyjna oferuje ogromne możliwości – maluchy uczą się rozpoznawania kształtów, kolorów oraz pierwszych prób liczenia. Manipulowanie elementami, przekształcanie ich i tworzenie kombinacji to doskonały sposób na rozwijanie zdolności logicznego myślenia oraz wyobraźni przestrzennej. Warto wspomnieć, że drewniane zabawki są trwałe, bezpieczne i ekologiczne – idealne dla małych rączek i rosnących umysłów.
Malowanie balonami – kreatywne i brudne doznania sensoryczne
Uważasz, że do malowania nadają się tylko pędzelki? Nic bardziej mylnego! Możecie urządzić fantastyczną zabawę z balonami i farbami. To jedna z przykładowych zabaw sensorycznych, która polega na napompowaniu małych balonów, które maluch zanurza w farbie i odciska na papierze. W ten sposób można uzyskać ciekawe wzory i kształty. Warto podkreślić, że ta technika nie jest skomplikowana, jednak dziecko może się mocno ubrudzić, dlatego warto ubrać je w fartuszek i pozwolić mu na stymulowanie zmysłu dotyku oraz rozwój koordynacji ręka-oko. Niezależnie od wieku dziecka, ta zabawa dostarczy mu mnóstwo radości!
Pudełko niespodzianka – angażująca zabawa sensoryczna w dotyk i zgadywanie
Masz w domu spore, niepotrzebne pudełko? Wykorzystaj je do zabawy! Wytnij w nim otwory na dziecięce rączki, a w środku umieść jakiś przedmiot. Poproś dziecko, aby włożyło rączki przez otwory i spróbowało odgadnąć, co to za przedmiot. To zabawa w stylu dotknij i rozpoznaj – wcale nie jest prosta, ponieważ maluch nie może podglądać. Jeśli nie wiesz, co umieścić w takim pudle, wykorzystaj dowolne materiały, takie jak ryż, koraliki, tasiemki, gąbki.
Malowanie dłońmi i stopami – aktywująca sensorycznie sztuka zmysłów
Nie tylko pędzelki czy balony nadają się do malowania. Najmłodsi chętnie używają do tego rąk i stóp. To zabawa, którą możesz przetestować niezależnie od wieku dziecka, ale najbardziej przypadnie ona do gustu najmłodszym. Układ dotykowy jest największym i najbardziej pierwotnym układem zmysłowym, dlatego ta zabawa sensoryczna jest naprawdę godna uwagi. Pozwól dziecku poczuć na skórze rozmaite faktury i konsystencje. Podobnie jak w przypadku malowania balonami, warto zabezpieczyć malucha, zakładając fartuszek.
Ciastolina – plastyczny sposób na rozwój motoryki małej
Kolejna zabawa sensoryczna polega na wykorzystaniu ciastoliny. To sposób na rozwój motoryki małej oraz poprawę sprawności dłoni i palców. Maluch może zagniatać, ugniatać, wałkować, wycinać czy układać ciastolinę w różne kształty. Może przygotowywać z niej rozmaite formy, co dostarcza wiele frajdy. Co więcej, zabawa ciastoliną może być sposobem na naukę kolorów, kształtów i proporcji.
Kisiel – klejąca się przygoda stymulująca zmysły
Rewelacyjną podróżą pośród zmysłów może być zabawa z wykorzystaniem kisielu! Jedyne, co musisz zrobić, to przygotować ten produkt zgodnie z instrukcją na opakowaniu i dorzucić do niego kilka dodatków, którymi mogą być figurki, barwniki spożywcze, cekiny lub perełki. Następnie pozwól dziecku wkroczyć do tej klejącej się masy lub zanurzyć w niej paluszki. Pozwól mu tworzyć kształty i wyobrażać sobie wyjątkowe krainy. Niektóre dzieci będą zainteresowane ściąganiem z siebie przeklejających się kawałków. Chociaż niektórzy rodzice nie przepadają za tego typu zabawami, ponieważ wiążą się one z niemałym bałaganem, uwierz, że doskonale wpływają one na rozwój dotyku, koordynacji ruchowej i wyobraźni przestrzennej.
Ryżowa plaża – sensoryczna piaskownica w domu
Produkt, który najprawdopodobniej można znaleźć w większości polskich domów, można wykorzystać do stworzenia wielu ciekawych zabaw sensorycznych. Jedną z takich jest stworzenie ryżowej plaży. To dobry pomysł, zwłaszcza gdy na zewnątrz pada deszcz i dziecko nie może bawić się w swojej ulubionej piaskownicy na placu zabaw. Przygotuj dużą miskę i wsyp do niej ryż. Wręcz dziecku łyżeczki, wiaderka i foremki – komplet zabawek do piaskownicy, który posłuży mu do tworzenia budowli z ryżu lub kreatywnego poznawania różnych tekstur i kształtów. Możesz również ukryć na takiej plaży niewielkie przedmioty i zachęcać dziecko do szukania skarbów.
Zabawa w pianie – eksploracja tekstur i kształtów
Kolejnym przykładem zabawy sensorycznej, która nie wymaga wydawania pieniędzy, jest zabawa w pianie. Praktycznie w każdym domu można znaleźć płyn do kąpieli, szampon lub płyn do naczyń – każdy z nich świetnie nada się do stworzenia piany. Dzięki zabawie w pianie dzieci mogą eksplorować różne tekstury i kształty, zanurzając dłonie lub całe ciała w miękkiej pianie. Mogą kształtować ją, lepić kule lub formować rozmaite figury, które rosną i zmieniają się pod ich dotykiem. Zabawa w pianie rozwija zmysł dotyku, koordynację ruchową oraz wyobraźnię przestrzenną.
Co tak pachnie? – pobudzanie zmysłu węchu
Podczas zabaw sensorycznych warto pamiętać również o zmyśle powonienia. Przygotuj kilka słoiczków i dodaj do nich ocet, ziarna kawy, cynamon, kakao, liście mięty lub skórkę pomarańczy. Zadbaj o to, aby pojemniki nie były przezroczyste, a wówczas dziecko skupi się przede wszystkim na zapachu. Zadaniem dziecka jest powąchanie każdego słoiczka i odgadnięcie, co tak pachnie.
Wodne eksperymenty – fascynujące odkrycia stymulujące zmysły
Zabawa sensoryczna w wodzie to niezrównane doświadczenie, które pobudza wszystkie zmysły i przynosi ogromną radość dzieciom w każdym wieku. Wystarczy trochę wody, aby dziecko mogło rozwijać umiejętności manualne i koordynację wzrokowo-ruchową. Sensoryczne zabawy w wodzie mogą odbywać się na basenie, w wannie lub w misce. Większość dzieci mogłaby bawić się godzinami w wodzie, dlatego warto wykorzystać to i pozwolić malcowi na bezpośredni kontakt z jednym z najbardziej podstawowych i fascynujących elementów tego świata.
Jak widzisz, zorganizowanie zajęć sensorycznych wcale nie jest trudnym zadaniem. Powyżej przedstawiliśmy ci 20 pomysłów, które dostarczą twojemu dziecku mnóstwo radości, rozrywki i pozwolą na rozwój. Równie istotne jest to, że umożliwią budowanie więzi. Wszystkie dzieci uwielbiają spędzać czas ze swoimi opiekunami, dlatego jeśli szukasz pomysłów na ciekawe wspólne spędzanie czasu, jesteśmy pewni, że coś uda ci się wybrać z tego artykułu. Koniecznie zapisz sobie ten tekst i wracaj do niego zwłaszcza w deszczowe i ponure dni, czyli wtedy, gdy pogoda nie zachęca do wyjść na zewnątrz.
Nazywam się Michał Stajeski i piszę artykuły na bloga o rodzicach. Moje teksty są poświęcone wyzwaniom, radościom oraz trudnym momentom związanym z wychowywaniem dzieci. Z pasją dzielę się swoimi doświadczeniami, przemyśleniami i poradami, które mogą pomóc innym rodzicom.